A 71 years old, Roma returnee was born and raised in village Ranisht/Ranoc, Municipality of Klinë/Klina, married in Kaçanik/Kačanik, where she lived with her husband and five children, until they were forced to flee during conflict of 1999.
While displaced, in North Macedonia, her husband passed away leaving her and their children to continue their refugee journey.
On 2017, with the support of UNHCR, her family managed to return to Kosovo, specifically in the Municipality of Gracanice/Gracanica.
Among other difficulties regarding re-integration, obtaining personal documentation as a citizen of Kosovo was too long and complicated for her as a consequence of technical mistakes in her documents. Being so, she was not able to access her rights, such as her right to benefit from Pension Scheme.
On 2020, with the assistance of the UNHCR partner organization CRPK, she was equipped with personal documents, where she is given the opportunity to apply for pension as an elderly person. The difficulties such as lack of a permanent address, lack of knowledge on accessing services and rights and the situation created due to Global pandemic, continued to hinder the process of collecting relevant documentation and applying for pension. Advancing Together (AT), UNHCR partner organization, received her request and managed to regulate relevant documentation, apply for her in Prishtinë/Pristina Regional Pension Office, and obtained positive decision which recognizes her rights to Basic Pension.
Shocked and surprised, when received her positive decision, she said “I am so happy and thankful that I can finally contribute and help my son with our family monthly expenses, especially food and medicine”
𝐍𝐣ë 𝐞 𝐤𝐭𝐡𝐲𝐞𝐫 𝐮 𝐧𝐝𝐢𝐡𝐦𝐮𝐚 𝐭ë 𝐤𝐞𝐭ë 𝐪𝐚𝐬𝐣𝐞 𝐧ë 𝐭ë 𝐝𝐫𝐞𝐣𝐭ë𝐧 𝐞 𝐩𝐞𝐧𝐬𝐢𝐨𝐧𝐢𝐭
Një 71 vjeçare, e kthyer Rome, ishte lindur dhe rritur në fshatin Ranisht, Komuna e Klinës, ku pastaj u martua në Kaçanik, ku jetoi me burrin dhe pesë fëmijët e saj, derisa ata u detyruan të shpërngulen gjatë konfliktit të vitit 1999.
Gjersa ishte e shpërngulur në Maqedoninë e Veriut, burri i saj ndërroi jetë duke e lënë atë dhe fëmijët e tyre për të vazhduar udhëtimin e tyre si refugjat.
Më 2017, me mbështetjen e UNHCR-it, familja e saj arriti të kthehej në Kosovë, konkretisht në Komunën e Graçanicës.
Ndër vështirësitë e tjera në lidhje me ri-integrimin, paijsja me dokumentacion personal si qytetare e Kosovës ishte shumë e gjatë dhe e ndërlikuar për të si pasojë e gabimeve teknike në dokumentet e saj. Si pasojë, ajo nuk ishte në gjendje të ketë qasje në të drejtat e saj, siç është e drejta për të përfituar nga Skema e Pensioneve.
Në vitin 2020, me ndihmën e organizatës partnere të UNHCR-së ,CRPK, ajo ishte e pajisur me dokumente personale, ku ju dha mundësia të aplikojë për pension si një person i moshuar.Vështirësitë, si mungesa e një adrese të përhershme, mungesa e njohurive për qasje në shërbime dhe të drejta dhe situata e krijuar për shkak të pandemisë globale, vazhduan të pengojnë procesin e sigurimit së dokumentacionit përkatës dhe aplikimin për pension. Advancing Together (AT), organizata partnere e UNHCR-it, pranoi kërkesën e saj dhe arriti të rregullojë dokumentacionin përkatës, të aplikojë për të në Zyrën Rajonale të Pensioneve në Prishtinë, dhe mori vendim pozitiv i cili ja njeh të drejtën e saj për pensionin bazik.
E shokuar dhe e befasuar, kur mori vendimin e saj pozitiv, ajo tha “Jam shumë e lumtur dhe mirënjohëse që më në fund mund të kontribuoj dhe të ndihmoj djalin tim në shpenzimet mujore të familjes tonë, veçanërisht ushqimit dhe ilaçeve”.
𝐏𝐨𝐯𝐫𝐚𝐭𝐧𝐢𝐜𝐢 𝐩𝐨𝐦𝐨𝐠𝐧𝐮𝐭𝐨 𝐮 𝐩𝐫𝐢𝐬𝐭𝐮𝐩𝐮 𝐩𝐫𝐚𝐯𝐮 𝐧𝐚 𝐩𝐞𝐧𝐳𝐢𝐣𝐮
Romkinja, stara 71-u godinu, rođena i odrasla u selu Renovac, opština Klina, udala se u Kačanik, gde je živela sa suprugom i petoro dece, sve dok nisu bili primorani da izbegnu tokom sukoba 1999. godine.
Tokom raseljeništva u Severnoj Makedoniji, suprug je preminuo ostavljajući nju i decu da nastave svoje izbegličko putešestvije.
2017. godine se uz podršku UNHCR-a, njena porodica uspela vratiti na Kosovo, tačnije u opštinu Gračanica.
Između ostalih poteškoća u vezi s reintegracijom, pribavljanje ličnih dokumenata kao građanke Kosova, bilo je za nju predugo i komplikovano zbog tehničkih grešaka u njenim dokumentima. Usled toga, nije mogla pristupiti svojim pravima, poput prava na korišćenje penzijske šeme.
2020. godine, uz pomoć partnerske organizacije UNHCR-a CRPK, ona je stekla lična dokumenta, pa joj se pruža mogućnost podnošenja zahteva za starosnu penziju. Poteškoće poput nedostatka stalne adrese, nedostatka informacija o pristupu uslugama i pravima i situacije nastale usled globalne
pandemije, nastavile su da ometaju postupak prikupljanja relevantne dokumentacije i podnošenja zahteva za penziju. „Advancing Together” (AT), partnerska organizacija UNHCR-a, primila je njen zahtev i uspela da reguliše relevantnu dokumentaciju, podnese zahtev za nju u Regionalnoj penzionoj kancelariji u Prištini i dobije pozitivnu odluku kojom se priznaju njena prava na osnovnu penziju.
Šokirana i iznenađena kad je dobila pozitivnu odluku, rekla je: “Tako sam srećna i zahvalna što mogu konačno doprineti i pomoći svom sinu u mesečnim troškovima naše porodice, posebno hrane i lekova.”
𝐘𝐞𝐤𝐡 𝐢𝐫𝐚𝐧𝐝𝐨, 𝐬𝐢𝐭𝐨𝐯 𝐩𝐨𝐦𝐮𝐬𝐡𝐤𝐚𝐫𝐝𝐞 𝐚𝐧𝐨 𝐏𝐞𝐧𝐬𝐢𝐚𝐥𝐥𝐮𝐧𝐨 𝐡𝐚𝐤𝐚𝐲𝐚
Yekh purano Rom, 71 bersh, kote bijando hem olesko jivdipe sine ano yekh gav khardo Ranishte, ano Klina komuna, sine prandime ano Kacanikuno komuna , kote djivdinen ov hem oleski rom hem panq (5) chaven, ano 1999 bersh sa familia muklen poro than bizo oleske vullneti ano harpesko vakti ani Kosova.
Ji kana sine nashle ani ratigoruno Makedonia (Yskypi), Olesko rom mullo hem olen muklen korkori beraber e chavenca kote on mangllape sine te phiraven o drom sakana refugjati.
Ano 2017 bersh e suportea kotar o UNHCR, oleske familia irande ani Kosova , ano Gracanicako komuna.
Pose iranipe ani Kosova ov sine but yaver problemja sar hitov e ri-integracija , problemja vash e persunalluno dokumentea sakana bizune Kosovake sine but llugo hem zorallo vash e teknikuno bukya ano oleske dokumentya. Vash sa akava problemya ov nane sine hakya te aplicirine ano Pensianulluno Skema.
Ano 2000 bersh e organizacija UNHCR, CRPK pomushkarden olen te len poro persunalluno dokumenti, kote pale akava bukya ov sine gatisardo te aplicirinoll vash pensioni sakana yekh phurano gene.
Pallo sa akava mucinibe sar sine problem vash e Adresa ano odova kher kote beshla e kiraja,pose ni yekh ifnormipe vash oleske servisja vash hakaya hem e situacija kaj sine e globaluno pandemija sine ne savi bariera vash oleske persunalluno dokumenti hem aplikme ano Pensioni.
Kana ov ano krajo lela e Decizija(Vendimi) kotar o Pensione,sine shasirisallo hem ov pengja, me sium but calarno e akava pomushkaribe kotar tumen, kote hanka me muzhinava te pomushkarav jetra moro familia , posebno vash habibe hem e ilacja kova me koristinava.
